Hazır giyimde ithalat nereye gidiyor
Uzak doğu’dan gelen hazır giyim ürünlerine yönelik, anti-damping gümrük vergileri işe yarıyor mu? ve vergilerde değişiklik olur mu? sorusu enflasyonu da yükselten bu vergileri sorgulamamıza sebep oluyor.
Hazır giyimde ithalat vergileri son 5 yılda sürekli gündemde ve olmaya da devam ediyor. 2010 öncesi destek görmeyen sektör, dünyadaki krizlerin Türkiye’ye yansıması ve işsizliğin artmasıyla, hükümetin ithalat vergilerini artırmasıyla toparlanmaya başladı.
İthalat da vergilerin düşme ihtimali var mı?
İthalat vergilerinde azalma yönünde değişme beklememek gerekiyor.Bunun için 3 temel sebep den bahsedebiliriz. Öncelikle işsizliğin yüksek olduğu bir dönemdeyiz. Eylül 2017 rakamları %10,7 (3,4 milyon işsiz) olduğunu gösteriyor. Bu 2019 seçimleri öncesi hükümetin çözüm bulmaya çalışacağı en önemli konulardan birisidir. Ayrıca buna çalışma yaşındaki 1,2 milyon Suriyeliyi de eklemek gerekiyor. Bu nedenle hazır giyimin desteklenmesi gerekiyor.
İkinci önemli sebep; Kasım 2017 de tüketici enflasyonu %12,98 olarak açıklandığında, giyim kaynaklı fiyat artışının %11,30 olarak biraz daha düşük seviyede kalmasıdır. Yani gümrük vergilerinin artması tüketiciye aynı oranda yansımıyor.Halka yansıması ortalamaların altında kalıyor. Hükümet üreticiye destek olmak isterken,bu vergilerin giyim enflasyonunu dolayısıyla genel enflasyonu fazla artırmasını da istemiyor.Ortalamanın altında fiyat artışı olması,hükümet açısından vergileri korumak için uygun ortamı sağlamış oluyor.
Üçüncü ve son sebep olarak cari açığımızı gösterebiliriz. Çevre ülkelerdeki sorunları düşünürsek, cari açığımızı düşürmeye mecburuz. Basit olarak borç almak durumunda kalacağımız bu cari açık rakamını ne kadar düşürürsek, ABD ve Avrupa bankalarına o kadar az ihtiyacımız olacaktır. Yurt içinde kolayca üretilecek hazır giyim ürünlerini, bu şekilde koruma yoluna gidilmesini normal karşılamak gerekiyor.
İthalat yapılan ülkelerde durum nedir?
Hükümetin yaptığı anti-damping vergi düzenlemeleri ve daha da önemlisi USD kurundaki dalgalanmanın etkisiyle ithalatta ilk 9 ayda toplamda %16,1 azalma olmuştur.
Özellikle ithalatın yarısını yaptığımız Çin ve Bangladeş’ den yapılan hazır giyim ithalatımız ilk 9 ayda ortalama -%28 azalmıştır. Bunun yanında Hindistan, Kamboçya’ da ciddi oranlarda düşüş görülmektedir.
Özellikle yerel perakendeci firmaların, alımlarını Türkiye’ye kaydırmaya çalıştığını görüyoruz. Sadece Çin ve Bangladeş’ den 2017 yılı için 400 milyon $ lık bir azalma olacağı ve bunu iç piyasadan temin edileceğini söyleyebiliriz. Yerli konfeksiyon üreticilerinin sipariş bulmakta zorlanmayacağı ancak finansman bulmanın zora gireceği bu dönemde, yeni süreci nasıl yönetecekleri sorusu en önemli gündem maddesi olacağa benziyor.